پاسخ پرسش فضای خطرناک چیست در منابع مختلفی به تفصیل تعریف و مشخص شده اند . مانند سند «کد ایمنی زندگی» (Life Safety Code) که به تعریف مناطق خطرناک، نحوه محافظت در برابر خطرات،تعریف خطرات خاص و شکل های مختلفی از این موضوعات در یک پس زمینه مشترک می پردازد . در این مقاله قصد آشنایی کلی با نحوه خوانش این سند را داریم .

Life Safety Code  و یا آیین نامه ایمنی زندگی ، یکی از منابع موثق جهانی برای استراتژی های محافظت از افراد بر اساس ساخت و ساز ساختمان، حفاظت و ویژگی های فضاها و اماکن است که اثرات آتش سوزی و خطرات مرتبط را به حداقل می رساند . این آیین نامه توسط NFPA (انجمن ملی حفاظت از آتش امریکا) تدوین شده است .البته هر کشوری استانداردهای موضوعه خود را نیز  هماهنگ با کنوانسیون های سازمان ملل متحد تدوین و به تصویب مراجع قانونگذاری خود می رساند .بدین ترتیب هماهنگی و مسابهت بین المللی در استفاده از علایم و کلمات  اختصارات بدست  می آید و این زبان مشترک به حفاظت از جان و مال انسانها و نیز حفاظت از محیط زیست منجر خواهد شد .

NFPA چیست؟

انجمن ملی حفاظت از آتش (National Fire Protection Association) با مخفف NFPA یک سازمان غیرانتفاعی در آمریکا است که با ماموریت کاهش مرگ و میر، جراحت، خسارت مالی و اقتصادی ناشی از آتش سوزی، برق و خطرات مرتبط در سال 1896 تاسیس شده است . لیست استانداردهای NFPA سازمان حفاظت از حریق آمریکا شامل بیش از 300 کد و استاندارد است.

برای مطالعه بیشتر  می توانید مقاله مواد خطرناک چیست را ببینید. همچنین برای آشنایی با آیین نامه های اجرایی در کشور عزیزمان ایران می توانید به این لینک در مراجعه کنید.

فضای خطرناک دقیقاً چیست؟

با این مقدمه می خواهیم بدانیم که  فضای خطرناک دقیقاً چیست و به چه نوع حفاظتی نیاز دارد؟ پاسخ، مانند اکثر مواردی که در مورد کدها و استانداردها  صحبت می کنیم، این است: “بستگی دارد.”

NFPA 101 الزامات خود را برای خطرهایی که ساکنان ساختمان با ان مواجه می شوند ،پیش بینی می کند که بسته به ویژگی های ساکنان متفاوت است .

افراد حاضر در یک ساختمان اداری از نظر ایمنی زندگی خصوصیات متفاوتی نسبت به مثلاً بیماران در یک بیمارستان دارند . از آنجایی که خطراتی  که افراد را تهدید می کند در مناطق مختلف متفاوت است، الزامات حفاظت از مناطق خطرناک نیز متفاوت است.

جهت آشنایی با روش اطمینان از ایمنی در محل کار اینجا کلیک کنید.

به طور کلی، هر مکانی که درجه خطر آتش سوزی در آن بیشتر از میزانی باشد که معمولاً با مکان و فضاهای عمومی مرتبط است، بعنوان پاسخ پرسش فضای خطرناک چیست ، در نظر گرفته می شود .در بخش 8.7 نسخه 2015 NFPA 101 توضیح داده شده است که لزوماً به اتاقی پر از مواد قابل آتش زا نیاز ندارید . محل ذخیره و انبارش مایعات به عنوان یک منطقه خطرناک در نظر گرفته شوند .

در واقع، در بسیاری از موارد، یک انبار با مواد قابل احتراق معمولی به دلیل بار سوخت متمرکز، منطقه ای خطرناک در نظر گرفته می شود .در مواردی که منطقه ای خطرناک تلقی می شود، می توان آن را با یکی از سه روش زیر محافظت کرد :

اگر بخواهیم شرایط حفاظتی یک انباری در یک بیمارستان جدید را بدانیم، به 18.3.2 رفته و موارد زیر را پیدا می کنیم :

بر اساس 18.3.2.1.2 مکان های زیر باید فضای خطرناک در نظر گرفته شوند . فضای خطرناک باید توسط موانع آتش با حداقل درجه مقاومت در برابر آتش 1 ساعت مطابق با بخش 8.3 محافظت شوند:

• اتاق های بخاری دیگ بخار و سوخت
• خشکشویی مرکزی/فله بزرگتر از 9.3 متر مربع
• رنگ‌فروشی‌هایی که از مواد و ترکیبات خطرناک در مقادیر کمتر از مواردی که به عنوان یک خطر شدید طبقه‌بندی می‌شوند استفاده می‌کنند.
• فروشگاه های فروش تجهیزت نگهداری فیزیکی
• اتاق های نگهداری البسه کثیف در حجم بیش از ۲۴۲ لیتر
• محل  نگهداری زباله‌های جمع‌آوری‌شده بیش از ۲۴۲ لیتر
• انبار بزرگتر از 100 فوت مربع (9.3 متر مربع) و محل ذخیره مواد قابل احتراق

اگر اتاق انبار بزرگتر از 3*3 متر باشد و حاوی مواد قابل احتراق باشد، باید با موانع آتش نشانی 1 ساعته از بقیه بیمارستان جدا شود . و به هر حال، به اسپرینکلرهای خودکار نیز نیاز خواهد داشت، زیرا تمام فضاهای مراقبت های بهداشتی باید به طور کامل تحت پوشش اسپرینکلر های خودکارباشد . نیاز به جداسازی 1 ساعته و اسپرینکلرها بطور همزمان به این دلیل است که نگهداری مواد قابل احتراق در بیمارستان برای افرادی که در بیمارستان هستند و خود امکان نجات خود و فرار را بدلیل بماری و ناتوانی جسمانی ندارند بسیار خطرناک محسوب می شود .

مواد پر خطر

مواد پر خطر آن دسته از مواد در ساختمان هستند که در معرض آتش سوزی بسیار سریع قرار می گیرند یا خطر انفجار را به همراه دارند . حفاظت از مواد پرخطر معمولاً شامل بازبینی کد یا استانداردی است که در مورد خطر خاص اعمال می‌شود (به عنوان مثال، NFPA 30 برای محافظت از مایعات قابل اشتعال و احتراق) .

توجه به این نکته مهم است که NFPA 101 در حال حاضر فقط خطر آتش سوزی را در نظر می گیرد. سایر خطرات، مانند خطرات سلامتی و فیزیکی (به عنوان مثال، خطرات خورنده و رادیولوژیکی) توسط کد مورد توجه قرار نگرفته است. نسخه 2018 آینده NFPA 101 شروع به معرفی الزامات حفاظتی گسترده‌تر مواد خطرناک می‌کند – با ما همراه باشید.

نتیجه گیری

به طور خلاصه، برای تعیین اینکه آیا یک مکان ،مکان خطرناک است و آیا نیاز به حفاظت خاصی دارد یا خیر، باید طبقه بندی مکان ها شناخته شود و الزامات خاص مکان مناسب باید بررسی شود .

اگر سوالی وجود داشته باشد، مفاد کلی در بخش 8.7 همیشه اعمال می شود به طوری که اگر ناظر ایمنی مستقل مانند مشاور آتش نشانی یا نماینده آتش نشانی و یا نماینده نظام مهندسی و امثالهم  معتقد است یک منطقه یک منطقه خطرناک است، آن منطقه یک منطقه خطرناک است . دقت شود که در مواردی که جداسازی توسط موانع آتش یا پارتیشن های دود مورد نیاز باشد ، حتما درها باید الزامات قابل اجرا را برآورده کنند و همیشه باید خود بسته شوند و توسط هیچ مانعی باز نگه داشته نشوند .

حتما از مناطق خطرناک محافظت کنید. اگر این کار را بکنید، در امان خواهید ماند!

عادت به رفتار ایمن ،پیشگیری از حادثه

شرکت ایمن ساز خزایی (سهامی خاص) می تواند بعنوان مشاور آتش نشانی که مورد تایید سازمان آتش نشانی می باشد در کنار شما به ایمنی محیط شما کمک کند.