برخی از ویژگی های اسپرینکلر به تعیین نوع مناسب برای موقعیت خاص شما کمک می کند . استاندارد NFPA 13 برای نصب سیستمهای آبپاش تعدادی از ویژگیهای آبپاش از جمله حساسیت حرارتی، درجه حرارت، ضریب k، جهت نصب، ویژگیهای توزیع آب و شرایط خدمات ویژه را شناسایی و مطرح میکند . در حالی که همه اینها مهم هستند، اما در این مقاله روی دو ویژگی خاص اسپرینکلر تمرکز خواهیم کرد، حساسیت حرارتی و درجه حرارت. سایر مشخصات در مقالات بعدی بررسی خواهد شد.
در صورتی که مایل به داشتن فایل استاندارد NFPA 13 هستید به ما ایمیل بزنید .
طبقه بندی بر اساس حساسیت حرارتی
حساسیت حرارتی یک اسپرینکلر به عنوان یکی از مشخصات حرارتی اسپرینکلر می باشد و سرعت عملکرد عنصر حرارتی اسپرینکلر را اندازه گیری می کند. شاید رایج ترین روش برای اندازه گیری حساسیت حرارتی، شاخص زمان پاسخ ( Response Time Index: RTI) باشد . اسپرینکلرها بر اساس RTI خود به دو نوع واکنش سریع یا استاندارد دسته بندی می شوند.
در مقاله اسپرینکلر واکنش سریع و استاندارد بیشتر در این مورد بخوانید.
RTI معمولاً با انجام یک آزمایش غوطه وری تعیین می شود که در آن یک آبپاش یا اسپرینکلر را در یک جریان هوای آرام گرم شده در یک کوره آزمایشی قرار می دهند ( فرو می رود). سپس، زمان کار آبپاش، دمای کار عنصر پاسخگو به حرارت آبپاش، دمای هوای کوره آزمایشی، سرعت هوای کوره آزمایشی و ضریب هدایت آبپاش برای محاسبه RTI استفاده می شود. عوامل دیگری مانند درجه حرارت آبپاش، موقعیت آبپاش، قرار گرفتن در معرض آتش و تشعشع بر پاسخ تأثیر می گذارد.
Category | RTI (meters-second)1/2 [(ft-sec)1/2] |
Fast Response | 50 or less
(90 or less) |
Standard Response | 80 or more
(145 or more) |
همچنین انواع مختلفی از اسپرینکلرهای واکنش سریع وجود دارد. ممکن است درباره واکنش سریع یا آبپاش های مسکونی شنیده باشید. هر دوی این آبپاشها از نوع واکنش سریع هستند به این معنی که دارای RTI 50 متر ثانیه 1/2 یا کمتر هستند، اما انواع مختلفی از آبپاشها در نظر گرفته میشوند زیرا اگرچه RTI آنها مشابه است، اما ویژگیهای عملکرد و پارامترهای طراحی متفاوت است. RTI همچنین میتواند به صورت (ft-sec) 1/2 بیان شود، اما نسخه متریک رایجترین است.
در حالی که درک همه اینها مهم است، اما سوال واقعی این است که هنگام انتخاب آبپاش ها چه معنایی دارد؟ موقعیتهای خاص به انواع خاصی از درجهبندی حساسیت حرارتی در NFPA 13 نیاز دارند، اما ما بر این مفهوم گستردهتر تمرکز میکنیم که چرا میتوانید یک آبپاش واکنش سریع را نسبت به یک آبپاش واکنش استاندارد یا بالعکس انتخاب کنید.
اسپرینکلر واکنش سریع جایگزین واکنش استاندارد
لازم به ذکر است از دیگر مشخصات حرارتی اسپرینکلر که تعدادی از عوامل دیگر بر زمان و سرعت عملکرد یک اسپرینکلر در شرایط واقعی آتش تأثیر می گذارد را تعیین می کند . متغیرهایی مانند ارتفاع سقف، فاصله بین اسپرینکلرها، دمای محیط، و فاصله آبپاش از زیر سقف، همگی بر زمان کار تأثیر میگذارند .
با این حال، اگر همه این عناصر ثابت نگه داشته شوند ، یک آبپاش پاسخ سریع قبل از یک آبپاش پاسخ استاندارد عمل می کند. در برخی موقعیتها، از جمله در یک مکان با خطر کم، این ایدهآل است. از آنجایی که مکان با خطر کم دارای کمیت و قابلیت احتراق محتویات پایینی است، انتظار داریم رشد آتش نسبتاً کند در مقایسه با سایر طبقه بندی های خطر باشد . بنابراین یک آبپاش واکنش سریع زودتر باز می شود و می تواند آتش را کنترل کند. در برخی شرایط، باز کردن زودتر ایده آل نیست و بنابراین یک آبپاش پاسخ استاندارد ترجیح داده می شود یا حتی مورد نیاز است .
در کاربردهای ذخیرهسازی خاصی، که رشد آتش بسیار سریعتر است، در صورت استفاده از آبپاشهای واکنش سریع، ممکن است آبپاشهای بیشتری نسبت به آنچه سیستم برای آن طراحی شده است باز شود . که می تواند منجر به جریان کمتر آب و فشار از هر آبپاش شود که در نتیجه آب کمتری روی آتش واقعی ایجاد می شود و در نهایت باعث می شود که سیستم اسپرینکلر در کنترل آتش ناکارآمد باشد . اگر از اسپرینکلر واکنش استاندارد استفاده میشد، اسپرینکلر های کمتری کار میکردند و این میتوانست زمان کافی را برای آن اسپرینکلرها فراهم کند تا آتش را قبل از شروع کار سایر اسپرینکلر ها کنترل کنند .
طبقه بندی بر اساس دما
با نگاهی دقیق به اسپرینکلر های دارای حباب شیشه ای، ممکن است متوجه شده باشید که حباب های رنگی متفاوتی وجود دارد. رنگ ها درجه حرارت آبپاش را مشخص می کنند. درجه حرارت آبپاش انتخاب شده باید حداکثر دمای سقف محیط و همچنین طبقه بندی مکان را در نظر بگیرد. اگر حداکثر دمای سقف محیط در نظر گرفته نشود، میتواند منجر به عملکرد تصادفی اسپرینکلر شود زیرا آبپاشها با گرما فعال میشوند. اگر آبپاش حباب شیشه ای نداشته باشد، بازوی قاب، منحرف کننده یا مواد پوشش معمولاً دارای رنگی هستند که درجه حرارت را نشان می دهد.
طبقه بندی دما از معمولی که دارای درجه حرارت 57-77 درجه سانتیگراد (135-170OF ) است تا فوق العاده بالا که دارای درجه حرارت 343 درجه سانتیگراد (650OF ) است، متغیر است. به طور معمول، آبپاش های معمولی یا متوسط که دارای درجه حرارت 79-107 درجه سانتیگراد (175-225 OF) هستند باید نصب شوند، مگر اینکه شرایط خاصی نیاز به طبقه بندی دمای بالاتر داشته باشد. برخی از نمونههایی از موقعیتهایی که به درجه حرارت بالاتر نیاز دارند، آبپاشهای نصب شده در تجهیزات پخت و پز تجاری و آبپاشهایی هستند که در فواصل معینی از منابع گرما نصب شدهاند.
Max Ceiling Temperature oF (oC) | Temperature Rating oF (oC) | Temperature Classification | Glass Bulb Colors | Color Code |
100 (38) | 135-170
(57-77) |
Ordinary | Orange or Red | Uncolored or Black |
150 (66) | 175-225
(79-107) |
Intermediate | Yellow or Green | White |
225 (107) | 250-300
(121-149) |
High | Blue | Blue |
300 (149) | 325-375
(163-191) |
Extra High | Purple | Red |
375 (191) | 400-475
(204-246) |
Very Extra High | Black | Green |
475 (246) | 500-575
(260-302) |
Ultra High | Black | Orange |
625 (329) | 650 (343 | Ultra High | Black | Orange |
پدیده پرش در طراحی اسپرینکلرها چیست؟
در نگاه اول، حساسیت حرارتی و درجه حرارت ممکن است به نظر برسد که همان نگرانی را برطرف می کند. ولی اینطور نیست !! حساسیت حرارتی تعیین می کند که آبپاش با چه سرعتی کار کند در حالی که درجه بندی دما بر اساس دمای سقف محیط است. در هر دو مورد، مهم است که همه آبپاش ها در یک محفظه دارای حساسیت حرارتی یکسان و درجه حرارت یکسان باشند. اختلاط آنها می تواند باعث ایجاد پدیده ای به نام پرش شود. ما انتظار داریم آبپاش نزدیک به آتش ابتدا کار کند. اگر آن اسپرینکلر به تنهایی قادر به کنترل آتش نباشد، انتظار داریم نزدیکترین آبپاش (های) بعدی کار کند. این الگو تا زمانی ادامه می یابد که آبپاش های کافی برای کنترل آتش باز شود.
اسپرینکلر های سبز در تصویر از نوع پاسخ سریع می باشد
با این حال، اگر از حساسیتهای حرارتی یا درجهبندی دما متفاوت استفاده شود، به جای نزدیکترین آبپاشها، میتوانید وضعیتی داشته باشید که در آن آبپاش نزدیکتر به آتش کار نمیکند و آبپاش دورتر عمل میکند. این به عنوان پرش شناخته می شود و می تواند عواقب منفی بر عملکرد سیستم داشته باشد.
اسپرینکلر های سبز در تصویر از نوع پاسخ سریع و اسپرینکلر های مشکی از نوع پاسخ استاندارد می باشد
باید توجه داشت که فقط ترکیبی از آبپاش های معمولی و متوسط در سراسر ساختمان مجاز است، مگر اینکه موقعیت خاصی مستلزم استفاده از آبپاش با درجه بالاتر باشد، مانند نزدیکی به منبع گرما یا دمای بالای سقف.
در هرصورت توصیه ما در ایمن ساز خزایی بهرI بردن از نظرات کارشناسی شده می باشد.با ما در تماس باشید.
سلام عالی بود