ترمینولوژی اسپرینکلر به چه معناست؟

منبع

همانطور که می دانید هر موضوعی دارای دایره لغات مخصوص به خود است . سیستم اطفا حریق اسپرینکلر بعنوان یکی از سیستم های اصلی اطفا حریق هم شامل همین اصل است. آشنایی با دایره لغات یا همان ترمینولوژی از سردرگمی شما هنگام برخورد با این کلمات جلوگیری کرده و باعث ایجاد زبان مشترک فنی جهانی می گردد . در ادامه با بعضی از این اصطلاحات آشنا می شویم:

ترمینولوژی مربوط به نوع و سبک استفاده از اسپرینکلر

اسپرینکلر بسته به کاربرد و نحوه نصب آنها در سبک/انواع (STYLE / TYPE) مختلفی وجود دارند.

CU/P: همچنین به عنوان “Style قدیمی” شناخته می شود، مخفف Conventional Upright/Pendent (متعارف قائم / آویزان) است و می تواند در هر دو حالت عمودی نصب شود : بالای لوله و آویزان زیر لوله
در این حالت خروجی آب اسپرینکلر یک الگوی اسپری آب کروی ایجاد می کند که در آن حدود 60٪ آب خروجی در جهت جریان توزیع می شود و 40٪ توسط دفلکتور معکوس می شود. معمولاً در جاهایی استفاده می شود که نیاز برای خیس کردن سقف و خنک کردن گازهای داغ زیر سقف وجود دارد .

SSP: مخفف Sprinkler Spray Pendent است. این نوع همیشه در حالت آویزان و رو به پایین نصب می شود .
در این حالت خروجی آب اسپرینکلر از زیر لوله یک الگوی اسپری مخروطی با زاویه پاشش 140 درجه ایجاد می کند. به طور معمول در سقف استفاده می شود، جایی که لوله کشی در داخل سقف اجرا شده است .
SSU: مخفف Sprinkler Spray Upright است. این نوع اسپرینکلر همیشه در حالت عمودی نصب می شود و به سمت بالا اشاره می کند . در این حالت خروجی آب اسپرینکلر بالای لوله یک اسپری عمل معکوس تولید می کند که در آن تمام آب از منحرف کننده جهت تشکیل یک چتر هدایت می شود.
WUP: مخفف Wall Upright/Pendent است. این نوع شبیه CU/P است و می توان آن را در هر دو حالت عمودی نصب کرد .موقعیت نصب عمودی (بالای لوله) و آویزان (زیر لوله). برای نصب نزدیک به دیوار در نظر گرفته شده است. در این حالت خروجی آب اسپرینکلر شکل نامتقارن خواهد داشت و دفلکتور اطمینان می دهد که آب 180 درجه روی دیوار و به سمت پایین و 180 درجه به داخل اتاق پخش می شود.
WHEC: مخفف Wall Horizonal Extended Coverage می باشد. این نوع همیشه در حالت افقی نصب می شود.
نفوذ از دیوار کاربرد معمولی اتاق های هتل و غیره است.
HSW: مخفف عبارت Horizontal Sealed Window Drencher است. این نوع همیشه در موقعیت افقی بالا نصب می شود و دور از سطوح پنجره / شیشه. طراحی خاص منحرف کننده یک اسپری معکوس ایجاد می کند که هر دو را فراهم می کند یک “آب پایین” یکنواخت روی سطح لعاب، و یک پرده آب محافظ گرما در جلوی سطح شیشه.

ترمینولوژی مربوط به اندازه

ترمینولوژی اسپرینکلر در موضوع اندازه به دسته های مختلفی تقسیم می شود که با اندازه اتصال رزوه ای آن ارتباط دارد.

10 میلی متر BSPT (3/8 اینچ) کوچکترین اندازه است
BSPT 15 میلی متری (1/2 اینچ) اندازه متوسط است و بیشترین استفاده را دارد.
20 میلی متر BSPT (3/4) بزرگترین اندازه است

BSPT (British Standard Pipe Taper) رزوه لوله معمولی در اروپا و رزوه استاندارد در اسپرینکلرهای GW-S است.
NPT (National Pipe Thread Taper) استاندارد ایالات متحده برای رزوه های مخروطی است.

ترمینولوژی مربوط به K-FACTOR اسپرینکلر

ضریب K یک “ثابت” است که عملکرد جریان آب در سر اسپرینکلر را بیان می کند. با اندازه و شکل آبراه داخلی و دهانه خروجی آب (قطر سوراخ) مرتبط است . فاکتورهای K اسپرینکلر بصورت بین المللی استاندارد شده هستند :

K57 کوچکترین و معمولا استاندارد در اسپرینکلرهای 10 میلی متری است.
K80 متوسط و به طور معمول استاندارد در آبپاش های 15 میلی متری است
K115 بزرگترین و به طور معمول استاندارد در اسپرینکلرهای 20 میلی متری است

ضریب K یکی از مهمترین اعداد در طراحی عملکرد (محاسبه هیدرولیک) سیستم اسپرینکلر بوده و برای تعیین جریان یا فشار مورد نیاز، بر اساس فرمول استفاده می شود:
Q = K x √
که در آن :
Q = جریان (لیتر در دقیقه)
K = ضریب K آبپاش (متریک)
P = فشار آب در ورودی آبپاش (بارگ)
همانطور که از رابطه فوق می توان برداشت کرد، عدد ضریب K بیان می کند که چه مقدار آب (لیتر در دقیقه) از دهانه آبپاش جریان خواهد داشت ، هنگامی که تحت فشار ورودی 1 بار قرار دارد.
لازم به ذکر است که واحدهای امپریال (ایالات متحده) برای K-factor متفاوت از موارد فوق و بر اساس واحدهای GPM و PSI هستند. و هرگز نباید تعویض شوند. متریک تبدیل ضریب K به امپریال : تقسیم بر 14،37.

بر مطالعه عمیق تر این مقاله را ببینید.

ترمینولوژی مربوط به RTI اسپرینکلر

RTI مخفف Response Time Index یا شاخص سرعت پاسخ دهی است و نشانگر سرعت انتقال حرارت از هوای گرم به حباب شیشه ای (عنصر پاسخگو به گرما) می باشد . واحد RTI میلی ثانیه (ms) می باشد و نشانگر سرعت پاسخ حرارتی هدهای اسپرینکلر می باشد . بسته به نوع حباب شیشه ای تعبیه شده در آن، انواع مختلفی از پاسخ حرارتی دارند و بر اساس اینکه بعد از رسیدن به دمای عملیاتی چقدر سریع عمل می کنند به گروه های زیر طبقه بندی می شود :

QR (پاسخ سریع) 0~50 میلی ثانیه
RS (پاسخ ویژه) 50 ~ 80 میلی ثانیه
SR (پاسخ استاندارد A) 100~ 200 میلی ثانیه
SR (پاسخ استاندارد B) 200~350 میلی ثانیه

توجه به این نکته مهم است که زمان پاسخ مستقل از دمای عملیاتی است و ممکن است اسپرینکلر با پاسخ سریعتر در دمای پایین تر از اسپرینکلر استاندارد فعال نشود.
پاسخ حرارتی معمولاً مستقیماً با ابعاد (قطر) لامپ شیشه ای مرتبط است. به عنوان یک قانون سرانگشتی رابطه زیر بین قطر لامپ (Ø) و کلاس پاسخ حرارتی را می توان انتظار داشت:

QR (پاسخ سریع) Ø = 3 میلی متر
RS (پاسخ ویژه) Ø = 4 میلی متر
SR (پاسخ استاندارد A) Ø = 5 میلی متر
SR (پاسخ استاندارد B) Ø = +8 میلی متر</li>

ترمینولوژی مربوط به دمای عملیات اسپرینکلر

دمای کار اسپرینکلر با درجه حرارت حباب شیشه ای نصب شده تعیین می شود. حباب شیشه ای با مایع الکلی پر شده و حاوی یک حباب کوچک هوا است . حباب کوچک هوا در لامپ شیشه ای دمای فعال شدن اسپرینکلر را تعیین می کند . همانطور که گرما سیال را منبسط می کند، حباب هوا فشرده می شود و هنگامی که حباب ناپدید می شود فشار به سرعت بالا می رود تا زمانی که حباب شکسته شود . هر چه حباب هوا بزرگتر باشد زمان بیشتری طول می کشد تا اسپرینکلر فعال شود .
دمای کار باید به گونه ای انتخاب شود تا از فعال سازی ناخواسته جلوگیری شود و یک قانون سرانگشتی نصب این است که
آبپاش با دمای اسمی کارکرد 20 تا 30 درجه سانتیگراد بالاتر از حداکثر دمای معمولی مورد انتظار نصب شود .
حباب های شیشه ای سر اسپرینکلر دارای کد رنگی هستند تا دمای اسمی عملکرد آنها را منعکس کنند .

رنگ بندی حباب شیشه ای اسپرینکلر

ترمینولوژی مربوط به مواد ساخت اسپرینکلر

ماده پایه استاندارد مورد استفاده برای ساخت اسپرینکلرهای آتش نشانی برنج است که دارای مقاومت در برابر خوردگی و انعطاف پذیر بالایی است که نتیجه آن محصولی مقاوم و مناسب برای اکثر کاربردهای داخلی و عمومی می باشد .
برای حفاظت در محیط های سخت صنعتی و یا جاهایی مثل نواحی ساحلی یا اماکن مستقر در آب های دریایی ، که حفاظت بالاتری در مقابل خوردگی مورد نیاز است مواد مقاوم تری ارائه می شود مانند:

نیکل آلومینیوم برنز، فولاد ضد زنگ SS316، فولاد ضد زنگ SMO (6Mo) و تیتانیوم آبکاری شده .

ضمنا برای بهبود ظاهر و مقاومت بیشتر در برابر خوردگی، اسپرینکلرهای برنجی را می توان روکش کروم یا نیکل الکترولس روکش کرد.

اسپرینکلر های رنگی

برای ادغام کامل با محیط اطراف و برآورده کردن بالاترین استانداردهای معماری ، سرهای اسپرینکلر را می توان با پودر اپوکسی روکش شده در هر رنگ دلخواهی استفاده کرد .

توجه: استفاده از هر نوع رنگ روی آبپاش ها پس از خروج از کارخانه ممنوع است.

تاییدیه ها

اسپرینکلرها محصولاتی هستند که موجب حفظ جان انسان می شوند و مطابق با سخت ترین استانداردهای بین المللی شناخته شده تولید می شوند. فقط اسپرینکلر های آزمایش شده و تایید شده باید همیشه نصب شوند تا حداکثر قابلیت اطمینان عملیاتی را تضمین کنند.

شرکت ایمن ساز خزایی بعنوان یکی از شرکت های عضو وندور لیست آتش نشانی در زمینه های تایید شده سازمان آتش نشانی در حوزه های :